Το παιδί μου έχει ανορεξία, τι να κάνω
Written by Τασούκα Χριστίνα Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Ένα θέμα που θεωρείται «ταμπού» για τις μικρές κοινωνίες στις οποίες ζούμε και που δυστυχώς είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω φόβου για πιθανό κοινωνικό στιγματισμό της οικογένειας, δεν αντιμετωπίζεται. Με αφορμή λοιπόν ένα πρόσφατο περιστατικό, το οποίο ακόμα και σήμερα μετά από παρέλευση ενός μήνα από την πρώτη φορά που γνώρισα την οικογένεια, και κυρίως λόγω της άρνησης μέλους αυτής ότι το παιδί του/της βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο νευρικής ανορεξίας και χρίζει συνολικής αντιμετώπισης από ειδικούς σας προσκαλώ να ενημερωθούμε όλοι όσο πιο απλά γίνεται για την συγκεκριμένη πάθηση. Με την ελπίδα πως έστω μετά από αυτό το άρθρο ενημερωθούν περισσότεροι γονείς και μπορέσουν έτσι να λειτουργήσουν όπως προστάζει ο ρόλος τους μέσα στην οικογένεια, σας εύχομαι καλή ανάγνωση!
Το φαινόμενο της ανορεξίας στην εφηβεία σε κορίτσια αλλά και σε αγόρια, αποτελεί πλέον πραγματικότητα στον Ελλαδικό χώρο. Η νευρική ή νευρογενής ανορεξία είναι μια πολύ σοβαρή ψυχιατρική ασθένεια με επιπτώσεις και στην ψυχική αλλά και τη σωματική υγεία των παιδιών. Ιδιαίτερα στον εφηβικό πληθυσμό που είναι σε περίοδο σωματικής ανάπτυξης και διάπλασης, είναι πολύ σημαντικό, η νόσος να αντιμετωπίζεται άμεσα από τους γονείς. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια ο μέσος όρος ηλικίας για παιδιά με ανορεξία ήταν στα 15 με 17 χρόνια, πλέον παρατηρούμε τη νόσο και σε παιδιά μικρότερων ηλικιών.
Πώς να καταλάβουμε αν το παιδί μας έχει ανορεξία
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γονείς καταλαβαίνουν ότι το παιδί αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό πρόβλημα όταν έχει χάσει πολύ βάρος. Πολλές φορές αυτό μπορεί να αποδειχτεί μοιραίο καθώς η ανορεξία που συνοδεύεται από την έλλειψη φαγητού και βιταμινών από τον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως η καρδιά και το στομάχι όπως επίσης, και στο θάνατο. Για να καταλάβουν οι γονείς αν το παιδί τους έχει ανορεξία θα πρέπει να παρατηρήσουν τα εξής σημάδια:
•Το παιδί μην τρέφεται σωστά και μην λαμβάνει σημαντικά γεύματα μέσα στην ημέρα.
•Να έχει εμμονή με το σώμα του και το βάρος του (να το συζητάει πολύ συχνά).
•Να είναι ευερέθιστο και οξύθυμο, ειδικά όταν του λένε να φάει.
•Να είναι συχνά θλιμμένο και να μην συμμετέχει σε δραστηριότητες που του έδιναν χαρά (να αποκόπτεται από φίλους, να μην θέλει να συμμετάσχει σε δραστηριότητες και χόμπι που έχει).
•Να έχει χάσει αρκετό βάρος σε σχέση με αυτό που θεωρείται φυσιολογικό για την ηλικία του (το φυσιολογικό είναι περίπου 8 κιλά κάτω από το ύψος για παράδειγμα για ένα παιδί που έχει ύψος 1,50m το φυσιολογικό βάρος είναι περίπου 42 κιλά)
•Να χάνει μαλλιά και να έχουν μαυρίσει τα νύχια του.
•Να νιώθει αδυναμία και κόπωση.
•Να κρυώνει περισσότερο από το φυσιολογικό.
•Να εμφανίζει (στα κορίτσια) παρατεταμένη αμηνόρροια
Γιατί πρέπει να είναι άμεση η παρέμβαση από τους γονείς;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω οι επιπτώσεις στην υγεία και στην ανάπτυξη του παιδιού είναι σοβαρές και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο. Πιο συγκεκριμένα η ανορεξία συνδέεται με τα εξής βιολογικά προβλήματα:
•Φθορά στο σμάλτο των δοντιών και όλο και περισσότερη ευαισθησία και αποσύνθεση στα δόντια.
•Διαταραχή στη γαστρο-οισφαγική ροή.
•Οξεία αφυδάτωση.
•Καρδιοαγγειακά προβλήματα.
•Αδυνάτισμα των οστών (οστεοπόρωση).
•Ελαφριά αναιμία, εξασθένιση των μυών και απώλεια μυϊκής μάζας.
•Διακοπή της περιόδου στα κορίτσια.
•Θάνατος.
Ιδιαίτερα για τα παιδιά που είναι στην εφηβεία και ακόμα αναπτύσσονται, αυτές οι επιπλοκές αποτελούν μεγάλο κίνδυνο και θα ήταν πιο αποτελεσματικό να προληφθούν.
Το παιδί μου παρουσιάζει τα συμπτώματα της ανορεξίας, τι να κάνω;
Αν δείτε ότι το παιδί σας δεν τρέφεται σωστά και έχει χάσει αρκετό σωματικό βάρος σε μικρό διάστημα θα πρέπει οπωσδήποτε να επικοινωνήσετε άμεσα με κάποιον ειδικό. Για να αντιμετωπιστεί η νόσος θα πρέπει να ασχοληθεί μια ομάδα ειδικών που να περιλαμβάνει:
•Παιδίατρο που να ειδικεύεται στον εφηβικό πληθυσμό, για να υποδείξει τις εξετάσεις που θα πρέπει να γίνουν για να καθοριστεί εάν έχει υπάρξει σωματική βλάβη και αν ναι πως θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
•Ψυχίατρο με πείρα στις διατροφικές διαταραχές, ο/η οποία θα υποδείξει αν το παιδί χρειάζεται να λάβει φαρμακευτική αγωγή (σε πολλές περιπτώσεις η ανορεξία συνοδεύετε από κατάθλιψη ή/και έντονο άγχος).
•Ψυχολόγο που θα έχει ειδικευτεί σε θέματα διατροφικών διαταραχών και θα προσφέρει στήριξη στο παιδί και στην οικογένεια σε αυτή τη δύσκολη περίοδο και θα βοηθήσει να ξεπεράσουν τη νόσο.
•Διατροφολόγο έτσι ώστε να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα διατροφής που και θα αρέσει στο παιδί αλλά και θα περιλαμβάνει τις απαραίτητες βιταμίνες που χρειάζεται ο οργανισμός.
Είναι σημαντικό οι ειδικοί με τις προαναφερθείσες ειδικότητες να εργαστούν σαν ομάδα για να υπάρχει συνοχή στην αντιμετώπιση της ασθένειας. Επιπλέον, καθώς η νόσος των διατροφικών διαταραχών στην εφηβική ηλικία έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, είναι πιθανό οι πιο νεαροί επιστήμονες να γνωρίζουν ορθότερους και πιο σύγχρονους και αποτελεσματικούς τρόπους θεραπείας. Αν παρατηρήσετε ότι κάποιος ειδικός δεν σας κάνει προτάσεις για να συμπεριληφθούν όλες οι προαναφερθείσες ειδικότητες στη θεραπευτική ομάδα είναι πολύ πιθανό να μην έχει ορθή γνώση για την αντιμετώπιση της ανορεξίας. Τέλος, η θεραπευτική παρέμβαση χρειάζεται αρκετό χρόνο (τουλάχιστον 6-8 μήνες) για να φτάσει στα επιθυμητά αποτελέσματα και να εξαλείψει τη νόσο και ο χρόνος πάει σε αναλογία με το ποσοστό συνεργασίας του ασθενή.
Η ανορεξία είναι μια σοβαρή ψυχιατρική νόσος η οποία όμως έχει καλή θεραπευτική πρόγνωση εάν τα συμπτώματα αντιμετωπιστούν εγκαίρως. Οι έφηβοι που λαμβάνουν σωστή θεραπεία και στήριξη από την οικογένεια αντιμετωπίζουν τη νόσο και μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή μετά το πέρας των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Με το σκεπτικό πως η γνώση τρέφει το νου και πως τα παιδιά δεν τα φέρνουμε απλά στη ζωή και μετά μεγαλώνουν μόνα τους, αλλά ως γονείς πρέπει να τους προτάσσουμε πάντα το χέρι βοηθείας όπου και όταν το χρειάζονται ελπίζω το σημερινό άρθρο να ενημερώσει ή τουλάχιστον να προβληματίσει αρκετούς από εμάς.
Ένα θέμα που θεωρείται «ταμπού» για τις μικρές κοινωνίες στις οποίες ζούμε και που δυστυχώς είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω φόβου για πιθανό κοινωνικό στιγματισμό της οικογένειας, δεν αντιμετωπίζεται. Με αφορμή λοιπόν ένα πρόσφατο περιστατικό, το οποίο ακόμα και σήμερα μετά από παρέλευση ενός μήνα από την πρώτη φορά που γνώρισα την οικογένεια, και κυρίως λόγω της άρνησης μέλους αυτής ότι το παιδί του/της βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο νευρικής ανορεξίας και χρίζει συνολικής αντιμετώπισης από ειδικούς σας προσκαλώ να ενημερωθούμε όλοι όσο πιο απλά γίνεται για την συγκεκριμένη πάθηση. Με την ελπίδα πως έστω μετά από αυτό το άρθρο ενημερωθούν περισσότεροι γονείς και μπορέσουν έτσι να λειτουργήσουν όπως προστάζει ο ρόλος τους μέσα στην οικογένεια, σας εύχομαι καλή ανάγνωση!
Το φαινόμενο της ανορεξίας στην εφηβεία σε κορίτσια αλλά και σε αγόρια, αποτελεί πλέον πραγματικότητα στον Ελλαδικό χώρο. Η νευρική ή νευρογενής ανορεξία είναι μια πολύ σοβαρή ψυχιατρική ασθένεια με επιπτώσεις και στην ψυχική αλλά και τη σωματική υγεία των παιδιών. Ιδιαίτερα στον εφηβικό πληθυσμό που είναι σε περίοδο σωματικής ανάπτυξης και διάπλασης, είναι πολύ σημαντικό, η νόσος να αντιμετωπίζεται άμεσα από τους γονείς. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια ο μέσος όρος ηλικίας για παιδιά με ανορεξία ήταν στα 15 με 17 χρόνια, πλέον παρατηρούμε τη νόσο και σε παιδιά μικρότερων ηλικιών.
Πώς να καταλάβουμε αν το παιδί μας έχει ανορεξία
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γονείς καταλαβαίνουν ότι το παιδί αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό πρόβλημα όταν έχει χάσει πολύ βάρος. Πολλές φορές αυτό μπορεί να αποδειχτεί μοιραίο καθώς η ανορεξία που συνοδεύεται από την έλλειψη φαγητού και βιταμινών από τον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως η καρδιά και το στομάχι όπως επίσης, και στο θάνατο. Για να καταλάβουν οι γονείς αν το παιδί τους έχει ανορεξία θα πρέπει να παρατηρήσουν τα εξής σημάδια:
•Το παιδί μην τρέφεται σωστά και μην λαμβάνει σημαντικά γεύματα μέσα στην ημέρα.
•Να έχει εμμονή με το σώμα του και το βάρος του (να το συζητάει πολύ συχνά).
•Να είναι ευερέθιστο και οξύθυμο, ειδικά όταν του λένε να φάει.
•Να είναι συχνά θλιμμένο και να μην συμμετέχει σε δραστηριότητες που του έδιναν χαρά (να αποκόπτεται από φίλους, να μην θέλει να συμμετάσχει σε δραστηριότητες και χόμπι που έχει).
•Να έχει χάσει αρκετό βάρος σε σχέση με αυτό που θεωρείται φυσιολογικό για την ηλικία του (το φυσιολογικό είναι περίπου 8 κιλά κάτω από το ύψος για παράδειγμα για ένα παιδί που έχει ύψος 1,50m το φυσιολογικό βάρος είναι περίπου 42 κιλά)
•Να χάνει μαλλιά και να έχουν μαυρίσει τα νύχια του.
•Να νιώθει αδυναμία και κόπωση.
•Να κρυώνει περισσότερο από το φυσιολογικό.
•Να εμφανίζει (στα κορίτσια) παρατεταμένη αμηνόρροια
Γιατί πρέπει να είναι άμεση η παρέμβαση από τους γονείς;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω οι επιπτώσεις στην υγεία και στην ανάπτυξη του παιδιού είναι σοβαρές και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο. Πιο συγκεκριμένα η ανορεξία συνδέεται με τα εξής βιολογικά προβλήματα:
•Φθορά στο σμάλτο των δοντιών και όλο και περισσότερη ευαισθησία και αποσύνθεση στα δόντια.
•Διαταραχή στη γαστρο-οισφαγική ροή.
•Οξεία αφυδάτωση.
•Καρδιοαγγειακά προβλήματα.
•Αδυνάτισμα των οστών (οστεοπόρωση).
•Ελαφριά αναιμία, εξασθένιση των μυών και απώλεια μυϊκής μάζας.
•Διακοπή της περιόδου στα κορίτσια.
•Θάνατος.
Ιδιαίτερα για τα παιδιά που είναι στην εφηβεία και ακόμα αναπτύσσονται, αυτές οι επιπλοκές αποτελούν μεγάλο κίνδυνο και θα ήταν πιο αποτελεσματικό να προληφθούν.
Το παιδί μου παρουσιάζει τα συμπτώματα της ανορεξίας, τι να κάνω;
Αν δείτε ότι το παιδί σας δεν τρέφεται σωστά και έχει χάσει αρκετό σωματικό βάρος σε μικρό διάστημα θα πρέπει οπωσδήποτε να επικοινωνήσετε άμεσα με κάποιον ειδικό. Για να αντιμετωπιστεί η νόσος θα πρέπει να ασχοληθεί μια ομάδα ειδικών που να περιλαμβάνει:
•Παιδίατρο που να ειδικεύεται στον εφηβικό πληθυσμό, για να υποδείξει τις εξετάσεις που θα πρέπει να γίνουν για να καθοριστεί εάν έχει υπάρξει σωματική βλάβη και αν ναι πως θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
•Ψυχίατρο με πείρα στις διατροφικές διαταραχές, ο/η οποία θα υποδείξει αν το παιδί χρειάζεται να λάβει φαρμακευτική αγωγή (σε πολλές περιπτώσεις η ανορεξία συνοδεύετε από κατάθλιψη ή/και έντονο άγχος).
•Ψυχολόγο που θα έχει ειδικευτεί σε θέματα διατροφικών διαταραχών και θα προσφέρει στήριξη στο παιδί και στην οικογένεια σε αυτή τη δύσκολη περίοδο και θα βοηθήσει να ξεπεράσουν τη νόσο.
•Διατροφολόγο έτσι ώστε να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα διατροφής που και θα αρέσει στο παιδί αλλά και θα περιλαμβάνει τις απαραίτητες βιταμίνες που χρειάζεται ο οργανισμός.
Είναι σημαντικό οι ειδικοί με τις προαναφερθείσες ειδικότητες να εργαστούν σαν ομάδα για να υπάρχει συνοχή στην αντιμετώπιση της ασθένειας. Επιπλέον, καθώς η νόσος των διατροφικών διαταραχών στην εφηβική ηλικία έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, είναι πιθανό οι πιο νεαροί επιστήμονες να γνωρίζουν ορθότερους και πιο σύγχρονους και αποτελεσματικούς τρόπους θεραπείας. Αν παρατηρήσετε ότι κάποιος ειδικός δεν σας κάνει προτάσεις για να συμπεριληφθούν όλες οι προαναφερθείσες ειδικότητες στη θεραπευτική ομάδα είναι πολύ πιθανό να μην έχει ορθή γνώση για την αντιμετώπιση της ανορεξίας. Τέλος, η θεραπευτική παρέμβαση χρειάζεται αρκετό χρόνο (τουλάχιστον 6-8 μήνες) για να φτάσει στα επιθυμητά αποτελέσματα και να εξαλείψει τη νόσο και ο χρόνος πάει σε αναλογία με το ποσοστό συνεργασίας του ασθενή.
Η ανορεξία είναι μια σοβαρή ψυχιατρική νόσος η οποία όμως έχει καλή θεραπευτική πρόγνωση εάν τα συμπτώματα αντιμετωπιστούν εγκαίρως. Οι έφηβοι που λαμβάνουν σωστή θεραπεία και στήριξη από την οικογένεια αντιμετωπίζουν τη νόσο και μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή μετά το πέρας των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Με το σκεπτικό πως η γνώση τρέφει το νου και πως τα παιδιά δεν τα φέρνουμε απλά στη ζωή και μετά μεγαλώνουν μόνα τους, αλλά ως γονείς πρέπει να τους προτάσσουμε πάντα το χέρι βοηθείας όπου και όταν το χρειάζονται ελπίζω το σημερινό άρθρο να ενημερώσει ή τουλάχιστον να προβληματίσει αρκετούς από εμάς.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου